Beuys

18 januari 2014

Brandende Ernst (Uwer Yogi Snuiter)

Het zou zomaar eens kunnen natuurlijk. Dat iemand in staat is met de letters B.E.U.Y.S. die tezamen de naam Beuys vormen een acrostichonistische zin te produceren die ergens naar klinkt en als het even kan de lading dekt (van de kunstenaar die de naam droeg). Mij lukt het zo snel niet. Wie hem nu al beu is, moet maar snel iets anders gaan lezen, want ik ga een soort lofrede schrijven over de man die op 23 januari 1986 overleed, zeventwintig jaar geleden. Geen noemenswaardig getal, maar als een kunstenaar van dit formaat herdacht kan worden dan grijp je dit met beide handen aan. Een sterfdag is een uitstekende gelegenheid.

Boze Ernstige Universele Yselijke Schuld

In mijn roman Witte vlag laat ik mede/tweede hoofdpersoon – (of is de hond tweede en hij slechts derde?) – Henry potsierlijk uit de bocht vliegen met zijn beuyssiaans gezever. Grif geef ik dit toe en vraag meteen om vergeving. Of is dit een flauw excuus? Henry is (maar) een bedenksel. Een rare mix van kunstenaars die ik heb mogen kennen, vleesgeworden fanatisme, sommigen geboren met een te groot hart, echt waar. Een kleine groep kent zijn eigen grenzen, een te grote groep noemt zichzelf geniaal, de gruwel. Dat ik mijn eigen ontdekking van het werk van Beuys ook in Witte vlag heb gestopt, zal niemand verbazen. Maar goed, laat ik het over Beuys hebben, over sterven. Herdenken.

Beeldscheppende Energetische Uitzinnige Yndige (sorry, hoor!) Sjamaan

Wie sterft, laat geliefden na. Een erfenis. Huis, werk. Schulden? Verantwoordelijkheden. Over de fantastische Amerikaanse brik(ken) waar Beuys in reed, kan ik niets vinden, al geef ik meteen toe hiervoor niet in de archieven te zijn gedoken. Eva Beuys leeft nog, zijn kinderen Wenzel en Jessyka, beiden inmiddels rond de vijftig jaar oud, ook. Er is onlangs nogal wat gedoe geweest rond foto’s van live performances van Beuys waar weduwe Eva, een fiere dame, ferm een juridisch stokje voor heeft proberen te steken. (Wie lezen wil, en zelf oordelen, surft even snel op de golven van zijn beste schoolduits naar http://www.welt.de/regionales/duesseldorf/article116272919/Beuys-Witwe-klagt-vor-BGH-und-verliert.html)
Zonder succes. Het gaat om de expositie “Im Fokus – Joseph Beuys und die Fotografie” in Museum Schloss Moyland waar ik toevallig ook geweest ben. Van het idee dat een deel van deze documentatie aan ons publieke oog onttrokken zou zijn geweest, word ik niet vrolijk. Het was een tsunami aan nieuwe informatie, een oneindig lijkende stroom (zalen vol) van foto’s van een activist, performer, strijdbare docent die het niet pikte wanneer studenten door een stoffige academische commissie als niet geschikt werden afgewezen, een situatie die leidde tot Beuys’ ontslag, om na fikse protesten uit de kunstwereld en omstreken in zijn functie gerehabiliteerd te worden.

Bouwen En Uitdelen In/Jaren (Yell!) Stromend

Wat kun je herdenken op de sterfdag van een beroemde kunstenaar zonder het gevaar te lopen in plaats van schatplicht aan de eh, schatplicht te bewijzen, een schrille scheut mee te pikken van diens succes, naam, faam, et cetera. En snel roepen dat dit absoluut niet de bedoeling was, is hypocriet. Stilstaan bij de invloed die deze man op de kunstwereld heeft gehad, hoeft eigenlijk ook niet omdat dit een algemeen erkende gedachte is.